Sau khi phun thuốc trừ sâu một vài lần, mình thấy rằng cùng một loài sâu bọ nhưng có con không chết, số lượng không chết này cũng rất ít. Tại sao lại như vậy ai biết không? Mình đã phun thuốc rất kỹ nhé, không có trường hợp phun thiếu sót được.
Thông thường khi chúng ta phun thuốc trừ sâu, 99.9% sâu bọ sẽ chết, số còn lại do các hoạt động kháng cự có thể xảy ra nhờ đó giúp chúng có thể chống chọi lại với thuốc trừ sâu. Những hoạt động kháng cự này từ đơn giản nhất là chúng núp ở nơi nào đó trên thực vật mà bạn không nhìn thấy dẫn đến ít bị thuốc trừ sâu tác động hơn cho đến phức tạp nhất là xảy ra bên trong cấu trúc gen của chúng.
Có ba nguyên nhân chính mà mình biết như sau:
Chống cự lại thuốc trừ sâu nhờ thay đổi cấu trúc gen:
Đa số thuốc trừ sâu chúng ta đang xài chứa các chất độc mạnh ảnh hưởng trực tiếp đến thần kinh trung ương mà cụ thể là tác động đến enzym cholinesterase - một loại enzym có chức năng điều tiết chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine tới các cơ của sâu bọ. Khi bị thuốc tác động, cholinesterase mất khả năng điều khiển dẫn đến acetylcholine tiếp tục được truyền đi làm cho sâu bọ bị tê liệt và chết.
Điều quan trọng ở đây đó là một số sâu bọ đã đột biến hoặc thay đổi cấu trúc gen enzym cholinesterase giúp chúng không bị kết hợp bởi thành phần có trong thuốc trừ sâu. Do đó, các chức năng vẫn hoạt động bình thường dù chúng có bị dính thuốc trừ sâu hay không.
Chống cự bằng cách trao đổi chất:
Một số enzym có trên thực vật đôi khi là món ăn ưa thích của sâu bọ đó, dẫn đến cơ thể của nó chứa các enzym này mà điều không may mắn là các enzym này có thể biến đổi các thành phần hóa học trong thuốc trừ sâu thành các chất không gây độc tố trong cơ thể.
Ví dụ trong cơ thể con người có các enzym giúp chuyển hóa cồn từ rượu thành các chất khác rồi thải ra ngoài.
Chống cự bằng cách lẩn trốn:
Là cách chống cự đơn giản nhất giúp sâu bọ ít chịu tác dụng của thuốc trừ sâu nhất.
Dù là cách nào đi nữa nếu may mắn, còn rất ít một số lượng sâu bọ có thể sống sót qua các lần phun, thì thế hệ sau của chúng thông qua chọn lọc tự nhiên sẽ khắc phục được những nhược điểm này, do đó có khả năng "nhừ" thuốc cao hơn rất nhiều. Bạn chỉ còn cách sử dụng biện pháp khác hoặc loại thuốc khác đặc hiệu hơn.
Mặc dù giá thành rẻ nhưng sử dụng thuốc trừ sâu cũng không phải là một cách hay, không những dẫn đến sâu bọ đột biến để kháng thuốc mà còn làm mất cân bằng môi trường, một số biện pháp sinh học như dùng loài này diệt loài khác, ...v.v. là cách thay thế tốt nhất bạn nên xem thử.
