Đạo hàm và tích phân là hai phần quan trọng nhất trong toán giải tích, ý nghĩa cơ bản nhất của đạo hàm là xét sự thay đổi của một vật sẽ ảnh hưởng một vật khác như thế nào:
- Nếu đạo hàm cho kết quả dương, hai vật cùng tăng hoặc cùng giảm.
- Nếu đạo hàm cho kết quả âm, vật này tăng vật kia sẽ giảm và ngược lại.
Ví dụ ta có phương trình $y = 3x + 2$,
Đạo hàm ở đây có nghĩa là xét sự thay đổi giá trị của x sẽ làm giá trị của y thay đổi như thế nào (hay nói cách khác là mối quan hệ giữa $x$ và $y$?
Áp dụng công thức tính đạo hàm, ta có $ \frac{dy}{dx} = (3x + 2)' = +3$, tức là:
- Nếu x tăng thì y tăng.
- Nếu x giảm thì y cũng giảm theo.
Bạn có thể thử nghiệm lại bằng cách thay $x$ bằng giá trị cụ thể.
- $x = 5 \Rightarrow y = 3 \cdot 5 + 2 = 17$
- $x = 3$ (tức là $x$ giảm đi so với giá trị $x$ ban đầu), $y = 3 \cdot 3 + 2 = 11$ ($y$ cũng giảm theo).
- $x = 7$ (tức là $x$ tăng so với giá trị $x$ ban đầu), $y = 3 \cdot 7 + 2 = 23$ ($y$ cũng tăng theo).
Ví dụ phương trình $y = -3x + 2$ sẽ có đạo hàm mang giá trị âm, hàm ý muốn nói rằng nếu $x$ giảm thì $y$ tăng, $x$ tăng thì $y$ giảm.
Bằng việc sử dụng đạo hàm, chúng ta có thể biết được mối quan hệ tổng quát giữa hai đại lượng mà không cần phải đưa ra các thử nghiệm cụ thể mới biết được.
Đa số sử dụng đạo hàm trong các lĩnh vực về khoa học trái đất, vật lý. Một số trong khoa học máy tính nữa.
– khacminh1205 khacminh1205 27.11.2017