Đúng vậy, về bản chất tiền chỉ là giấy và không có giá trị thật sự. Vậy tại sao nó lại được con người sử dụng? Câu hỏi của bạn rất hay và mình cũng xin góp một chút mình biết.

Trong giai đoạn lịch sử của loài người trước khi con người bắt đầu sử dụng tiền để giao dịch thì họ trao đổi sản phẩm hàng hóa của mình để đổi lấy sản phẩm hoặc hàng hóa của người khác.

Ví dụ:

Người A là một du mục nuôi cừu, người B là một nông dân làm lúa, người A cần lương thực người B cần thịt cừu họ sẽ trao đổi thứ họ có với nhau để đổi lấy sản phẩm họ cần theo một quy định nào đó, ví dụ 1 con cừu đổi lấy 200 kí lúa chẳng hạn.

Bạn có thể dễ dàng nhận thấy hệ thống kinh tế theo cách trao đổi hàng hóa như vậy không hiệu quả. Tại sao lại không hiệu quả?

Mình sẽ tiếp tục bằng một ví dụ khác:

Giả sử người A có sản phẩm là cừu, nhưng lúc này người A không cần lúa mà thứ người A cần là cá. Còn người B lúc này vẫn cần thịt cừu. Vậy người B sẽ phải làm sao? Một điều chắc chắn rằng muốn trao đổi sản phẩm với người A, người B phải đi tìm một người C có hải sản (tất nhiên người C này cũng cần lúa thì người B mới trao đổi lúa của mình lấy hải sản của người C được, nếu không người B phải tiếp tục đi tìm một người khác để giao dịch), sau khi có được cá rồi, người B mới dùng cá này để giao dịch với người A.

Đó là một khuyết điểm lớn nhất của hệ thống kinh tế theo cách như vậy. Ngoài ra còn một số khuyết điểm khác như bạn không thể lúc nào cũng mang vác thứ bạn có theo người để trao đổi được, sản phẩm hàng hóa có thể bị hư hại trước khi kịp trao đổi, không dễ dàng để chia nhỏ số lượng hàng hóa ra, ...v.v .

Điều này đặt ra một vấn đề cho loài người phải phát minh ra một thứ gì đó mà nó đại diện cho tất cả các sản phẩm hàng hóa mà con người có thể dễ dàng giao dịch, lưu trữ, dễ dàng chia nhỏ, ...v.v Người ta bắt đầu nhận thấy các kim loại như vàng, bạc có những tính chất đặc trưng như không gỉ, dễ dàng gia công,... rất thích hợp để làm thứ giao dịch chung. Mặc dù vậy, vàng bạc vẫn tồn tại những khuyết điểm lớn như khó lưu trữ, vận chuyển và chia nhỏ, tiền được phát minh ra để giải quyết các vấn đề này.

Nhưng, phát minh ra tiền giải quyết được chuyện này lại có những vấn đề phát sinh khác. Đúng như bạn nói, tiền chỉ là giấy, không có giá trị thật sự, tiền chỉ là vật đại diện cho số lượng vàng bạc mà một quốc gia có. Vậy nó có giá trị thật sự khi nào? Điều này vô cùng đơn giản, tiền chỉ có giá trị khi một chính phủ và người dân của nước đó công nhận đồng tiền đó là có giá trị. Cho nên dẫn đến các vấn đề trong nền kinh tế như lạm phát, giảm phát, ... .