Sàn giao dịch chứng khoán là nơi mà cổ phiếu của bất kỳ một công ty cổ phần nào đó được trao đổi mua bán, chứng khoán là một thuật ngữ chỉ chung cho cổ phiếu và trái phiếu nhưng khi nói tới thị trường chứng khoán hay giao dịch chứng khoán, tức là người ta đang nói đến sự mua bán cổ phiếu chứ không phải trái phiếu bởi vì đặc điểm và mục đích của hai loại này là hoàn toàn khác nhau, bạn có thể xem bài viết sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu để hiểu rõ hơn chỗ này.

Quay trở lại câu hỏi, vậy cổ phiếu từ đâu mà ra và tại sao nó lại dùng để trao đổi mua bán được. Đơn giản như sau, khi một công ty muốn huy động nguồn vốn từ bên ngoài để mở rộng thêm kinh doanh, nó thường phát hành ra cổ phiếu để kêu gọi nhà đầu tư, bản chất của cổ phiếu có giá trị tương tự như tờ tiền, giá trị chính xác của 1 cổ phiếu còn tùy thuộc vào giá trị của từng công ty cụ thể và số lượng cổ phiếu mà công ty đó phát hành ra.

Lần đầu tiên công ty phát hành cổ phiếu, hay còn gọi là lần đầu phát hành cổ phiếu ra công chúng (IPO), nó cần một thị trường để bán số cổ phiếu này và tất nhiên sàn giao dịch chứng khoán chính là một trong những cách để thực hiện điều đó, giả sử tài sản của một công ty A nào đó được "chia" thành 1.000.000 cổ phiếu, nó quyết định bán 400.000 cổ phiếu để kêu gọi vốn với 1 cổ phiếu có giá trị 200 USD, bạn là người đang tham gia thị trường chứng khoán và bạn thấy rằng công ty A này có tiềm năng phát triển, cho nên bạn đã mua 200.000 cổ phiếu của nó, số cổ phiếu còn lại do người khác tiếp tục mua, vậy với 400.000 cổ phiếu nếu bán hết, công ty đã kêu gọi được số vốn là 400.000 x 200 USD = 80.000.000 USD.

Bây giờ, trong tay bạn đã sở hữu 200.000 cổ phiếu của công ty A và bạn hy vọng rằng công ty A sẽ làm ăn phát đạt trong thời gian tới, bởi vì bạn đã góp vốn vào công ty đó rồi mà. Nhưng lúc này, có một người nào đó cảm thấy rằng công ty A đang rất rất tiềm năng, họ quyết định mua lại số cổ phiếu mà bạn đang giữ của công ty A với giá 210 USD cho 1 cổ phiếu, nếu bạn bán số cổ phiếu cho họ, tất nhiên bạn sẽ có một khoản lời lớn bởi vì ban đầu bạn chỉ mua có 200 USD cho 1 cổ phiếu thôi, người đó lại đem bán cho người khác, còn bạn khi có tiền lại rồi lại tiếp tục đi mua cổ phiếu của một công ty nào đó khác mà bạn cảm thấy giá cổ phiếu của nó sẽ tăng trong thời gian tới chẳng hạn, cứ như thế hằng ngày có rất nhiều cuộc giao dịch chứng khoán diễn ra.

Tất nhiên thị trường chứng khoán cũng tồn tại rất nhiều rủi ro, có thể bạn sẽ giàu trong hôm nay khi giá chứng khoán lên nhưng lại trắng tay hôm sau khi giá chứng khoán giảm đột ngột, bởi yếu tố tâm lý giữa người bán và người mua đóng vai trò quan trọng, họ có thể ồ ạt bán khi nghe công ty sắp phá sản chẳng hạn hoặc ồ ạt mua khi giá cổ phiếu đang lên.

Sàn giao dịch chứng khoán là nơi mà các nhà đầu tư có thể mua bán chứng khoán, đầu tư vào các công ty niêm yết trên sàn. Sàn giao dịch chứng khoán cung cấp một hệ thống đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình giao dịch, đồng thời cung cấp thông tin và dữ liệu về các công ty niêm yết để giúp các nhà đầu tư ra quyết định đầu tư thông minh. Một số sàn giao dịch chứng khoán lớn trên thế giới bao gồm New York Stock Exchange (NYSE), NASDAQ, Tokyo Stock Exchange (TSE), London Stock Exchange (LSE) và Hong Kong Stock Exchange (HKEX).