Ý bạn là không tan trong nước ở điều kiện bình thường? Có rất nhiều nhé...

Nước thường được sử dụng phổ biến như là dung môi vì nó có khả năng hòa tan rất nhiều chất, nhưng đồng thời cũng có rất nhiều chất không thể tan được trong nước và cách để xác định một chất có tan được trong nước hay không dựa vào yếu tố lưỡng cực của nó.

Phân tử nước là phân tử có tính lưỡng cực, lưỡng cực tức là độ âm điện của nó bị chênh lệch ở hai bên, tạo ra một trạng thái không cân bằng, cho nên nó càng bị hút bởi phân tử khác mà cũng có tính lưỡng cực. Những phân tử không có tính lưỡng cực sẽ không thể hòa tan trong nước mặc dù bạn có lắc, khuấy, ... chúng lại với nhau.

Phân tử nước là $\text{H}_2 \text{O}$, độ âm điện của $\text{H}$ là $2.20$ trong khi độ âm điện của $\text{O}$ là $3.44$, độ âm điện càng lớn thì nguyên tử càng có khả năng thu hút nhiều electron hơn,

Hai mũi tên hai bên nói lên rằng độ âm điện của $\text{O}$ lớn hơn nên có xu hướng hút electron từ 2 nguyên tử $\text{H}$ với độ âm điện nhỏ hơn. Nếu xem độ lớn của độ âm điện là 2 vec-tơ, cộng 2 vec-tơ này lại bạn sẽ có vec-tơ "nét đứt" ở giữa, vec-tơ ở giữa này ám chỉ sự chênh lệch độ âm điện.

Khi tổng các véc-tơ bằng $0$, tức là không có sự chênh lệch độ âm điện, đồng nghĩa với việc hợp chất không có tính lưỡng cực, ví dụ hợp chất Cácbon Đioxít ($\text{CO}_2$) có hai véc-tơ đối nghịch và bằng nhau cho nên triệt tiêu,

Qua đây cũng nói lên được rằng để xác định được một chất có tính lưỡng cực hay không, bạn có thể dựa vào tính đối xứng qua nguyên tử trung tâm.

Vậy, có thể dễ dàng biết được một số chất sau không tan trong nước vì nó không có tính chất lưỡng cực như:

• Dầu ăn
• Dầu mỏ
• Parafin
• Toluen
• Ankin
• Cácbon Điôxít
• Heli
• Êtilen
• Mêtan
• ......

Ban đầu mình giả sử ở điều kiện bình thường thì một chất có tính lưỡng cực (nước) sẽ không hòa tan với một chất không có tính lưỡng cực nhưng khi bạn thay đổi một số điều kiện như nhiệt độ, áp suất, ... thì điều này không còn đúng nữa.

Ví dụ như nước ngọt có ga, Cácbon Điôxít có thể tan trong nước khi ở áp suất cao.